Jakie cechy powinien dziś mieć autorytet moralny? prof. Janusz Reykowski, Instytut Psychologii PAN Autorytet moralny to ktoś, do kogo się zwracamy – osobiście lub do jego pism czy wypowiedzi – kiedy mamy wątpliwość co do słuszności naszego lub cudzego postępowania. Dlatego trudno o jeden autorytet moralny: ktoś będzie dla nas autorytetem, gdy chodzi o słuszność w polityce, ktoś inny ma poważanie w sprawach zawodowych, a jeszcze inny w dziedzinie kontaktów interpersonalnych. Przypisujemy im umiejętność rozumienia sytuacji, w których nas dopadają wątpliwości, zdolność ich umysłowego opanowania i nadania sensu określonym działaniom. O autorytetach sądzimy, że w sporach nie kierują się własnymi interesami ani interesami jakichś grup, wyrażane przez nich opinie nie służą też osobistym celom, np. zaspokojeniu potrzeby popisania się. Wyobrażamy sobie, że autorytety moralne zawsze, w każdej dziedzinie postępują słusznie, ale jest to mało realistyczne. Trzeba uwzględnić, że czasami ludzie za autorytety moralne uważają nie tych, którzy charakteryzują się tymi cechami, lecz osoby, które podziwiają z jakiegoś innego powodu. Na przykład zwolennicy danej partii czy organizacji mogą przypisywać takie walory jej przywódcy, choć reszta społeczeństwa nie widzi w nim żadnych przymiotów ani nie uważa go za autorytet moralny. o. Grzegorz Kramer SJ, jezuita, proboszcz, bloger Ktoś, kto coś radzi, proponuje, pomaga ocenić rzeczywistość, powinien przede wszystkim dokładać wszelkich starań, by być uczciwym. Rozumiem przez to dążenie do obiektywizmu i nietrzymanie strony żadnego z uczestników sporu, ale również uczciwość wobec samego siebie – umiejętność oceny czystości własnych intencji. Drugą ważną cechą jest opieranie wygłaszanych opinii na rzeczywistym życiowym doświadczeniu, a jednocześnie pokora wobec własnej niewiedzy, pozwalająca na korzystanie z doświadczeń innych. prof. Jacek Hołówka, filozof, etyk, publicysta Po pierwsze, musi to być postać, o której będziemy sądzili, że ma niezmienne poglądy oraz że nie trzyma strony żadnego ugrupowania w toczących się sporach politycznych czy religijnych. Po drugie, musi to być osoba finansowo niezależna, gdyż człowieka, który przypuszcza, że wypowiadając określone opinie, straci źródło utrzymania, łatwo nastraszyć albo wpływać na niego w inny niemerytoryczny sposób. Po trzecie, autorytet moralny ma swego rodzaju dar przewidywania tego, co w przyszłości będzie ważne dla ludzi. Dzięki temu nawet jeśli nie przekonuje słuchaczy, gdy do nich mówi, po jakimś czasie okazuje się, że miał rację, w związku z czym staje się coraz bardziej poważany. Po czwarte, autorytet musi być małomówny, nie może odpowiadać na wszystkie pytania, rozwiązywać każdej błahej kwestii. Powinien interesować się tylko sprawami zasadniczymi, a co więcej – nie uzasadniać szczegółowo swojego stanowiska. Aby był przekonujący, w jego wypowiedziach musi pozostać doza zagadkowości. I wreszcie po piąte, musi mieć w sobie coś z bohatera. Ktoś, kto niewinnie cierpiał lub znalazł się w sytuacji, w której dał dowód hartu ducha, budzi wielki szacunek, zwłaszcza w polskiej tradycji. Share this:FacebookXTwitterTelegramWhatsAppEmailPrint
