Spotkanie z młodymi. Pytam, czemu są obojętni wobec „dobrej zmiany”, czy nie widzą, że jest złowroga. „A co zrobicie, jak »dobra zmiana« przyjdzie i załomoce w wasze drzwi?”. „Wyjedziemy”, mówią spokojnie. • Monument upamiętniający Przemysława Gosiewskiego, wicepremiera w rządzie Jarosława Kaczyńskiego, ma stanąć w przyszłym roku w Kielcach. Społeczny komitet budowy pomnika zawiązał się niedawno w Senacie. Przemysław koniecznie na koniu. Czym się zasłużył? Poległ bohatersko pod Smoleńskiem. Wiele czasu i wysiłku zajmie kiedyś depisyzacja polskich miast z nazw i pomników. A może w ogóle jej nie będzie? Pomniki burzy się w czasie rewolucji, choćby bezkrwawej, jak ta w roku 1989. Nie liczę, inaczej niż wielu moich znajomych, że grupa przestępcza, w którą zamieniło się PiS, stanie kiedyś przed sądem i niektórzy pójdą siedzieć. Ach, te marzenia. W ramach demokracji ogromnie trudno jest rozliczać tych, którzy łamali konstytucję i charaktery. Dlatego po 1989 r. nie udało się osądzić choćby sprawców masakry roku 1970 czy śmierci górników w kopalni Wujek. Chyba że będzie jednak zmiana rewolucyjna, ale na to nie starcza mi wyobraźni, podobnie jak na zmianę miękką i pokojową. Może być jeszcze zmiana pośrednia. To najbardziej prawdopodobne. • Wracam po dwóch latach do gry w tenisa z Łukaszem K., moim kilkudziesięcioletnim partnerem. Znany malarz. Ważna dla nas była zawsze rozmowa po tenisie. Lubię jego melancholijne konstatacje polityczne. Ile to żeśmy się wyzłościli na PRL, stojąc pod prysznicem… Teraz, gdy mówi, słyszę ten sam ton, co wtedy: „Czuję się jak w stanie wojennym. Doprowadzili mnie do tego, że kiedy widzę biało-czerwoną flagę, mam odruch niechęci”. Chyba czuję podobnie. Nacjonalizm jest śmiertelnym wrogiem patriotyzmu. Zawsze mnie ciągnęło do przyjaźni z malarzami, pewnie dlatego, że zawsze marzyłem, by malować. Składanie słów – to nawlekanie liter na nitki słów, a słów na nitki zdań – bywa udręką. Widziałem kiedyś w Indiach manufakturę, w której kobiety ręcznie nawlekały koraliki. To jest podobnie żmudna praca. A na malarstwie znam się, czasami piszę coś o nim i czuję obrazy całym sobą. Tylko talentu do malowania mi brak. • Fatalne wrażenie robi boczenie się Nowoczesnej z jej nową szefową na Platformę. I podstępne gry, jakie prowadzi Schetyna z Nowoczesną. Pogrążamy się w szambie, a oni mają wzdęcia godnościowe i toczą swoje wojny podjazdowe. A u nas przy domu właśnie wybieranie szamba. Jak zwykle kilka słów z panem Krzysiem od szamba o szambie naszej sytuacji politycznej. Zgadzamy się, że zaciągnęło się na dłużej. • Pan Longin z Wejherowa codziennie przysyła mi meldunek, ile osób protestowało pod sądem w jego mieście. Bywała setka, przedwczoraj tylko 12 osób. Ostatnia wiadomość: „Było nas troje pod sądem w Wejherowie. Odśpiewaliśmy polski hymn. Porozmawialiśmy o troskach. Wolność, równość, demokracja”. Ta wojna ma już swoich weteranów, gorliwych i oddanych sprawie. PiS nie zabroni im stać to tu, to tam i manifestować. Będzie mówiło: protestują, więc jest wolność słowa i demokracja. • Czesław Miłosz pod koniec życia powiedział mojej znajomej: „Kurczą się, kurczą się nasze wyspy”. Zdziwiłby się, jak bardzo się skurczyły. Trwa inwazja barbarzyńców z jednej strony, a z drugiej podtapia nas komercja. „Brak potencjału sprzedażowego” – tak powiedział wydawca, odrzucając powieść mojej znajomej Ani Boleckiej, cenionej pisarki. • Przez miniony rok przeszedłem suchą nogą, chociaż wszędzie podtopienia. Więc szczęśliwie. A tylu ludzi umarło i nie ma ich, jakby nigdy nic. Jak czuć się dobrze, gdy niszczą nam ojczyznę? Komisja Europejska uruchomiła wobec Polski art. 7 traktatu o Unii Europejskiej. Nasz kraj chyba najbardziej ze wszystkich europejskich krajów wycierpiał z powodu odtrącenia przez Europę, a teraz, gdy PiS nas wyjmuje z Europy, spora część obywateli klaszcze. To jak zły sen. Przełamując obrzydzenie i odruchy wymiotne, wchodzę na chwilę w TPV Info. Od razu czytam na paskach: „Unijna procedura to także próba zmuszania nas do przyjęcia islamskich uchodźców”. Dalej: „To próba zablokowania w Polsce reform” albo: „Winna jest totalna opozycja, która donosiła na Polskę” itd. Goebbels ożywił się w grobie dumny z pisowskiej propagandy, jego nauki nie poszły w las. „Gdyby niewolnikom dać