Piłka nożna ciągle się rozwija. Tempo gry rośnie, taktyka jest nieustannie wzbogacana, zawodnikom przybywa zadań na boisku. Krótką repetycję z taktyki przygotowałem w formie leksykonu haseł, aby podczas Euro 2008 łatwiej oglądało się Państwu mecze, a także byście lepiej rozumieli czasem skomplikowane wywody telewizyjnych komentatorów i ekspertów. Rinus Michels – Holenderski trener, architekt wielkiego Ajaksu Amsterdam, stworzył na początku lat 70. „futbol totalny”, polegający na maksymalnym wykorzystaniu możliwości wszystkich pozycji boiskowych i maksymalnej wymienności zadań między zawodnikami. Jego koncepcja bazowała na ustawieniu 1+4+3+3 (bramkarz, czwórka obrońców, trójka pomocników, trójka napastników). Przeobraziło się ono w liczne mutacje, od 1+4+4+2 po 1+4+5+1, obecnie najpopularniejsze. Ustawienie 1+4+5+1 – Jeden lub dwóch ofensywnie zorientowanych pomocników wspiera osamotnionego napastnika. Wspierają go również boczni pomocnicy (skrzydłowi), względnie dublujący ich boczni obrońcy. Zagęszczanie środka boiska – We współczesnej piłce nożnej główny nacisk kładzie się na maksymalne wzmocnienie linii pomocy, formacji kluczowej dla rozgrywania piłki i skutecznego powstrzymywania rywali możliwie jak najdalej od własnego pola karnego. Taktyczny kocioł – Trenerzy coraz bardziej „komplikują” ustawienia swoich zespołów, korygując je nawet w trakcie meczu. Skrzydłowi stają się rozgrywającymi, środkowi pomocnicy schodzą na skrzydło, by stamtąd konstruować akcje (jak Zinedine Zidane czy Łukasz Garguła). Napastnicy muszą coraz aktywniej bronić i coraz głębiej wracać po piłkę. Cofnięci pomocnicy nie tylko powinni skutecznie radzić sobie w odbiorze piłki, lecz także oczekuje się od nich coraz większej kreatywności w grze ofensywnej. Stałe fragmenty gry – Nieustannej ewolucji podlegają sposoby wykonywania rzutów karnych, wolnych i rożnych. Szczególnie przy rzutach wolnych i rożnych stosowane są coraz bardziej urozmaicone kombinacje, misternie ćwiczone na treningach zamkniętych, by nie nastąpił przeciek do obozu rywali. Defensywa totalna – W grę defensywną dziś angażują się nie tylko obrońcy. Napastnik lub napastnicy stanowią pierwszą linię „zasieków”, odpowiedzialną za utrudnianie rywalom wyprowadzenia piłki z własnej połowy i za ustawianie pressingu, czyli ścisłego krycia. Skracanie pola gry i asekuracja – Standardem w dzisiejszym futbolu jest „skracanie pola gry”, czyli zachowanie możliwie jak najmniejszego odstępu między liniami obrony i ataku danej drużyny. Istotne jest podwajanie, a nawet potrajanie (słowem: trzech na jednego, jeśli wymaga tego sytuacja) krycia rywali. Czyli po prostu wzajemne asekurowanie się kolegów z drużyny. Gra bez… piłki – Ma na celu dalsze dynamizowanie i przyspieszanie gry. Służy usprawnianiu różnych wariantów prowadzenia ataku pozycyjnego, organizowania się w obronie oraz błyskawicznego kontrowania przeciwników. Polega na nieustannym ruchu oraz przewidywaniu zamiarów zarówno partnerów, jak i rywali. Płynność gry – Od czasu wprowadzenia (rok 1992) zakazu łapania przez bramkarza piłki zagranej przez partnera nogą mecze zyskały na płynności, wzrósł efektywny czas gry. Korzystnie na tę płynność wpłynęło również używanie podczas zawodów więcej niż jednej piłki. Rosnąca rola bramkarza – Od tamtej pory zmienił się też zakres zadań samego bramkarza. Teraz musi on bardzo dobrze grać nogami. Jest bowiem w pewnym sensie najbardziej cofniętym obrońcą, a zarazem często pierwszym zawodnikiem odpowiadającym za inicjowanie akcji ofensywnych. MISTRZOWSKIE PROGNOZY Kto zostanie mistrzem Europy 2008? 2. Jaki zespół będzie czarnym koniem Euro 2008? 3. Który potentat zawiedzie? 4. Jak się spisze Polska? 5. Kto będzie największą gwiazdą turnieju? 6. Kto wywalczy tytuł króla strzelców? 7. Jak wygrać pierwszy raz z Niemcami? Tadeusz Fogiel (polsko-francuski konsultant piłkarski) 1. Francja 2. Chorwacja 3. Niemcy 4. Wyjście z grupy byłoby wielką sprawą 5. Portugalczyk Cristiano Ronaldo 6. Cristiano Ronaldo 7. Przystępując do meczu bez świadomości, że się nigdy nie wygrało Michał Globisz (trener kadry juniorów) 1. Włochy 2. Rosja 3. Francja 4. Wyjdzie z grupy 5. Hiszpan Fernando Torres 6. Niemiec Miroslav Klose 7. Uwierzyć w to Jerzy Lechowski (nestor dziennikarzy piłkarskich) 1.
Tagi:
Marcin Klimek
