W USA litr benzyny kosztuje już nawet 2 złote! W Polsce tylko 4,50 Czego jak czego, ale niskich cen paliw na pewno możemy Stanom Zjednoczonym zazdrościć. U nas na stacjach litr benzyny 95 kosztuje obecnie średnio ok. 4,5 zł. W USA za jeden galon (3,78 l) takiej benzyny płaci się na stacji przeciętnie 2,6 dol., czyli 7,4 zł. Litr kosztuje zatem ok. 2 zł. Przeszło dwa razy taniej niż u nas. W niektórych stanach (np. Missouri, Ohio czy Oklahomie) jest jeszcze taniej – tam litr benzyny kosztuje ok. 1,8 zł. Warto przy tym zauważyć, iż Amerykanie wcale nie uważają, że paliwo w ich kraju jest tanie. Galon benzyny jest tam dziś o ponad 60 centów droższy niż przed rokiem. Ten wzrost cen wywołał w USA spore niezadowolenie, przyczyniając się do nasilenia krytycznych uwag pod adresem prezydenta i jego administracji. Dla porządku tylko wypada dodać, że przeciętny Polak w porównaniu z Amerykaninem jest biedakiem. Dochód netto na osobę w polskiej rodzinie to ok. 1 tys. zł miesięcznie. W amerykańskiej – ok. 1,3 tys. dol. miesięcznie. Siła nabywcza mieszkańca USA jest ponad trzy razy większa niż mieszkańca Polski. Gdyby jednak cena benzyny w Ameryce osiągnęła taki poziom jak w naszym kraju, z pewnością doszłoby tam do zamieszek i krwawych starć z udziałem policji i gwardii narodowej. My znosimy ją bez szemrania, ciesząc się, że paliwo nie jest na razie tak drogie jak w połowie 2008 r., gdy cena litra benzyny 95 przekraczała już 4,7 zł. I szybko zapominamy, że nie tak dawno, bo jeszcze na początku 2009 r., za litr etyliny 95 płaciliśmy średnio poniżej 3,4 zł. Potwierdza to tezę, że jesteśmy narodem cierpliwym i skłonnym do wyrzeczeń. Jakoś im się opłaca Stany Zjednoczone to kraj, który konsumuje i przetwarza najwięcej ropy na świecie – przypada na nie prawie jedna czwarta światowego zużycia. Koszty pracy są tam znacznie wyższe niż u nas. Amerykanie wykorzystują własne złoża, ale ponad dwie trzecie potrzebnej im ropy muszą importować, często z zapalnych i narażonych na konflikty obszarów globu. W celu zapewnienia sobie bezpieczeństwa paliwowego USA toczą kosztowne wojny i utrzymują poważne siły zbrojne poza granicami kraju. A mimo to na stacjach benzynowych zawsze mieli i mają tanią benzynę. W dodatku importują i przerabiają ropę droższą – bo mniej zasiarczoną i lżejszą – niż ta, którą Polska musi sprowadzać z Rosji. Inna rzecz, że różnica w cenie surowca się zmniejsza: dwa lata temu baryłka (159 litrów) ropy „arabskiej lekkiej” kosztowała o 3 dol. więcej niż baryłka ropy rosyjskiej, a dziś jest droższa tylko niespełna o dolara. Rosja przeznacza bowiem gorsze gatunki ropy na rynek krajowy, systematycznie poprawiając jakość paliw, które eksportuje. Kilka lat temu, np. w 2000 r., gdy baryłka kosztowała zaledwie 35 dol., różnica kilku dolarów miała jednak istotne znaczenie. Dziś baryłka kosztuje ponad 80 dol., co wcale nie przeszkadza amerykańskiemu Exxonowi, największemu koncernowi naftowemu na świecie, w utrzymywaniu niskich cen paliw. Czy nasz Orlen i Lotos nie mogłyby iść w jego ślady? No oczywiście, że nie… Naturalnie, amerykańska branża paliwowa jest znacznie efektywniejsza, bardziej innowacyjna i nastawiona na obniżkę kosztów niż nasze przedsiębiorstwa. Tam decyduje rachunek ekonomiczny, u nas do niedawna liczył się również polityczny. Przykładem jest nieuzasadniony finansowo i przynoszący olbrzymie straty zakup przez Orlen rafinerii w Możejkach, przeprowadzony za rządów PiS po to, by utrzeć nosa Rosjanom. Ówczesny prezes Orlenu Igor Chalupec zarzekał się, że to transakcja jak najbardziej korzystna dla Polski. Chyba jednak, jako krewnemu Poli Negri, lepiej mu wychodziło granie w filmie niż decydowanie o sprawach najważniejszej polskiej spółki… Państwo bierze swoje Jednak to nie decyzje kolejnych prezesów Orlenu przyczyniają się do tego, że benzyna w Polsce jest ponaddwukrotnie droższa niż w USA – lecz decyzje władz naszego państwa oraz dyrektywy Unii Europejskiej, których musimy przestrzegać. Na ceny benzyny Eurosuper 95 oraz paliwa napędowego, jak pokazują wykresy, wpływają przede wszystkim akcyza i VAT. A są to czynniki niezależne
Tagi:
Andrzej Dryszel
