Potentaci polskiego rynku papierosowego walczą o swoją przyszłość Pomiędzy producentami wyrobów tytoniowych w Polsce trwa ostra walka o sposób naliczania podatku akcyzowego od papierosów. Po jednej stronie są Reemtsma (drugi producent w Polsce), Scandinavian Tobacco (trzeci producent), Altadis, Zakłady Tytoniowe w Lublinie i Merkury, domagające się zmiany dotychczasowej struktury podatku akcyzowego. Przeciwni zmianom są lider polskiego rynku, Philip Morris, i czwarty producent – British American Tobacco. Stawka większa, niż trzeba O co chodzi? Otóż akcyza od papierosów składa się w Polsce z dwóch elementów – stawki kwotowej i stawki procentowej (w myśl wymogów unijnych, zakładających stosowanie systemu mieszanego). Od 2000 r., jak nakazuje ustawa o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym, obowiązuje akcyza w wysokości 25% od ceny zapisanej na paczce papierosów i zmienna stawka kwotowa. Podwyżki podatku następują więc wyłącznie poprzez wzrost stawki kwotowej. I papierosy tańsze drożeją znacznie szybciej niż droższe (patrz tabela 1). Do 2008 r. musimy osiągnąć unijny, minimalny poziom akcyzy na papierosy wynoszący 64 euro na 1000 sztuk. Oznacza to, że w Polsce podatek ów wzrośnie średnio 2,5-krotnie, co spowoduje gwałtowne podwyżki cen papierosów produkowanych w kraju. Utrzymanie obecnego, kwotowego sposobu podnoszenia akcyzy sprawi, iż tanie marki krajowe nadal będą drożeć znacznie szybciej niż papierosy z wyższego segmentu cenowego. Producenci droższych wyrobów tytoniowych znajdują się więc w uprzywilejowanej sytuacji. Jak drożeją papierosy Marka papierosów 2000 – czerwiec 2002 – grudzień 2003 – styczeń Wzrost cen w okresie czerwiec 2000 oraz styczeń 2003 (w przybliżeniu do 1%) Stawka procentowa – 25% Stawka procentowa – 25% Stawka procentowa – 25% Stawka kwotowa – 37,5 PLN/1000 sztuk Stawka kwotowa – 52 PLN/1000 sztuk Stawka kwotowa – 57 PLN/1000 sztuk Marlboro 5,85 PLN 6,00 PLN 6,00 PLN 3% Jan III Sobieski 4,45 PLN 4,45 PLN 4,65 PLN 4% Popularne 2,70 PLN 3,30 PLN 3,60 PLN 33% Zawisza 2,70 PLN 3,20 PLN 3,50 PLN 30% ceny odpowiadają maksymalnym cenom detalicznym oznaczonym na paczkach papierosów Dla przykładu ostatnia podwyżka akcyzy (wzrost stawki kwotowej z 52 PLN/1000 sztuk do 57 PLN/1000 sztuk) oznacza, iż akcyza od marlboro wzrosła o 10 gr na paczkę, gdy w przypadku popularnych o 16 gr. Producenci marlboro zdołali więc utrzymać cenę na poziomie 6 zł. W ciągu ostatnich trzech lat przyrost obciążenia akcyzą papierosów droższych nie przekroczył 20%. W przypadku papierosów tanich – wyniósł ponad 40%. Podatek akcyzowy w cenie tańszych papierosów stanowi 60% ceny detalicznej, podczas gdy w cenie droższych tylko 40%. Niezamożnych Polaków, palących tańsze papierosy, obciąża więc znacznie większy przyrost podatku niż ludzi o wyższych dochodach. Towarzyszy temu zmniejszenie się legalnego rynku papierosów o 13 mld sztuk i wzrost przemytu do poziomu około 20% konsumpcji (w przemytniczej ofercie przeważają tanie papierosy, w cenie 1,80-2,50 zł). Od czerwca 2000 r. do stycznia 2003 r. udział rynkowy tradycyjnych tanich papierosów spadł prawie o 10%, powiększył się zaś udział droższych, międzynarodowych marek. Zapisy bez precyzji Producenci żądający zmian twierdzą więc, że obecna struktura podatku akcyzowego od papierosów narusza równe warunki konkurencyjności, ponieważ uprzywilejowuje tylko dwie firmy i wąską grupę produktów, czyli droższe papierosy. W opinii firm domagających się zmiany obecnej struktury podatku, optymalnym sposobem dokonywania podwyżek akcyzy jest równomierny wzrost obu stawek podatku (tj. stawki kwotowej i procentowej) o taki sam wskaźnik. Przeciwnicy zmian twierdzą, że podwyższenie stawki procentowej akcyzy na papierosy spowoduje stratę dla budżetu, bo klienci przerzucą się na tańsze papierosy. Ale w przyszłości nie będą one takie tanie. Gdyby nadal wzrastała tylko stawka kwotowa, cena tańszych papierosów na koniec 2008 r. wyniesie 8 zł 32 gr, a droższych 10 zł 95 gr. Porównanie cen przy wzroście stawki kwotowej oraz obu stawek. Wzrost tylko stawki kwotowej Wzrost obu stawek Popularne
Tagi:
Andrzej Leszyk
