Przepustka do wykształcenia
Program Stypendiów Pomostowych pozwala rozpocząć studia młodym, zdolnym, ale niezamożnym – Gdyby nie ta pomoc, nie wiem, czy w ogóle bym studiował. Dowiedziałem się, jakie są kryteria przyznawania stypendiów, wypełniłem podanie i wysłałem. Konkurencja była duża, ale się udało – mówi Marek Sabat, student II roku prawa na UMCS w Lublinie, i dodaje, że po pierwszym roku powtórzyła się podobna procedura. Miał średnią z egzaminów 4,85. Stypendium wystarczy na życie, dom studencki i wyżywienie. Nazwa odzwierciedla ideę. Program Stypendiów Pomostowych jest symbolicznym pomostem pomiędzy szkołą średnią a wyższą. To dzięki niemu młodzi ludzie, przynajmniej niektórzy, otrzymują przepustkę do wykształcenia i awansu społecznego. Cieszy inicjatywa wywodząca się ze środowiska zagranicznego biznesu. Misję wyrównywania szans rozwoju realizuje Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności. W dziedzinie kształcenia ideę realizuje utworzona w maju 1991 r. Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, która od 1995 r. jest utrzymywana przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności i jej stypendia pomostowe. – Trochę pomaga rodzina, więc staram się część pieniędzy odłożyć na komputer, prawo jazdy. Moim marzeniem jest dostać się po studiach na aplikację sądową i podjąć pracę na uczelni – ocenia swoją sytuację Marek Sabat. – Być może, udałoby się połączyć oba cele, ale nawet jeśli zrealizuję jeden z nich, będę szczęśliwy. W I edycji programu w roku akademickim 2002/2003 przyznano 1052 stypendia. Nie była to ogromna liczba, jednak skuteczność tak pomyślanej pomocy jest wysoka, bowiem stypendia przyznawane są jedynie najzdolniejszym i najpracowitszym. Program Fundacji Edukacyjnej Przedsiębiorczości to wypłacanie stypendiów studentom I roku, tak aby ułatwić im pokonanie bariery związanej z rozpoczęciem nauki w szkole wyższej, mieszczącej się w wielkim mieście. Pomoc otrzymują w pierwszej kolejności maturzyści, których rodzice pracowali w PGR, spełniający określone warunki: winni być objęci programem wsparcia Agencji Nieruchomości Rolnych lub też otrzymywać wcześniej pomoc stypendialną z jednej z 32 organizacji pozarządowych, rekomendowanych przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce i Fundację im. Stefana Batorego. Pomoc nie kończy się po I roku studiów. Można nadal się starać o wsparcie, pod warunkiem że naukę traktuje się poważnie. – Dowiedziałam się, że warunkami otrzymania stypendium są przyjęcie na pięcioletnie studia magisterskie i wysoka średnia z matury. Zgłosiłam się i dostałam pomoc – mówi Joanna Łamasz, studentka II roku pedagogiki USKW w Warszawie. – Po I roku wysłałam kopię karty egzaminacyjnej potwierdzoną w dziekanacie i dostałam znów stypendium na II rok. W przyszłości zamierzam podjąć studia na drugim kierunku – filozofii. Na uczelni można otrzymać stypendia socjalne i naukowe, ale przyznawane przez fundację jest wyższe. Wystarcza na opłacenie mieszkania. Nie muszę korzystać z pomocy rodziców. Fundacja zorganizowała konkurs na najlepszą średnią uzyskaną na I roku studiów. Regulamin jest prosty – pieniądze otrzymują stypendyści Programu Stypendiów Pomostowych, którzy w kolejnym roku akademickim osiągnęli średnią nie niższą niż 4,0 oraz w II semestrze zdali wszystkie egzaminy w pierwszym terminie. Laureatami konkursu w roku akademickim 2003/2004 zostało 102 studentów. Otrzymują oni teraz stypendia na II roku studiów w wysokości 3,8 tys. zł, wypłacane w 10 miesięcznych ratach po 380 zł od października 2003 r. do lipca 2004 r. Stypendystów „konkursowych” jest zaledwie stu, bowiem fundacji udało się zgromadzić tylko tyle środków od różnych instytucji, takich jak: Agencja Nieruchomości Rolnych (następca prawny Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa), Narodowy Bank Polski, Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności, Bank Gospodarstwa Krajowego oraz koalicja 32 lokalnych organizacji pozarządowych. Zebrano ponad 6,5 mln zł. Perspektywa uzyskania stypendium w chwili przyjęcia na studia miała wpływ na decyzje uczniów. Badania przeprowadzone wśród stypendystów pierwszej edycji wykazały, że 55% podjęło decyzję o rozpoczęciu studiów dzięki możliwości otrzymania stypendium na I rok. W ramach drugiej edycji programu, w roku akademickim 2003/2004, kolejnych 1590 stypendystów rozpoczęło studia na 87 uczelniach wyższych. Zgłosiło się 4440 osób. 42% z nich pozytywnie zdało egzaminy i otrzymało indeksy. 45% stypendystów podjęło studia na uniwersytetach, 29% na politechnikach, 12% na uczelniach rolniczych, 8% w pedagogicznych. Najwięcej stypendystów studiuje na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim – 188 osób(11,8%), akademiach rolniczych – 174