Utrata umysłu

Pierwsze objawy choroby Alzheimera najłatwiej może zauważyć rodzina Choroba Alzheimera jest trzecią pod wzglądem częstości przyczyną zgonów na świecie. Ocenia się, że powyżej 75. roku życia choruje jedna osoba na 16, zaś po 85. – jedna na cztery. Nowinek diagnostycznych coraz więcej, a sku­tecznej terapii wciąż brak. Na początku wieku XX na chorobę Alzheimera cierpiało ok, l% populacji, dziś – 6,5%. Prognozy na rok 2050 mówią o 20% chorych; Liczbę chorych na świecie szacuje się na 21 min osób; w Polsce – 250 tys. Choroba Alzheime­ra polega na rozpadzie komórek nerwo­wych mózgu. Jest to postępująca zwy­rodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego, przejawia się nara­staniem zespołu otępiennego i zespołu zaburzeń funkcji poznawczych, będą­cych konsekwencją zmian w mózgu. Jej przyczyna jest nieznana. Choroba trwa od 4 do 18 lat. Diagnostyka Nie istnieje jeden ustalony test dia­gnozujący chorobę Alzheimera. Pew­ności, że ktoś cierpiał na to schorzenie, może dostarczyć jedynie zbadanie jego komórek mózgowych po śmierci. Le­karz zaczyna więc badania od bardzo szczegółowego wywiadu i wyklucza­nia wszelkich innych przyczyn, np. gu­za mózgu, które mogą wywoływać podobne jak przy Alzheimerze objawy. W tym celu wykonuje się m.in. EEG i tomografię komputerową. Jeżeli inne przyczyny zostaną wykluczone, kolej­nym etapem diagnostyki są specjali­styczne badania psychologiczne, neu­rologiczne i psychiatryczne. W nielicz­nych ośrodkach jest możliwość prze­prowadzenia badania przepływów (SPECT), które najszybciej pozwala rozpoznać chorobę Alzheimera. Ważnym źródłem informacji jest ro­dziną bo ona najwcześniej zauważa zmiany w zachowaniu i luki w pamięci osoby chorej. Najlepiej, gdy ktoś z naj­bliższego otoczenia Chorego sporządzi listę pytań i odpowiedzi wg schematu: Czy zauważyłeś; że dana osoba bywa bez powodu nadmiernie pobu­dzoną apatyczną zaniepokojona itp.? Jakie zmiany w jej zachowaniu zauważyłeś, np. pogorszenie się pamię­ci dotyczącej spraw bieżących? Czy wystąpiły jakieś nudności ję­zykowe bądź problemy związane z wy­powiadaniem myśli? Czy pojawiło się upośledzenie w podejmowaniu decyzji? Czy dana osoba zaniedbuje opła­canie bieżących rachunków, kupowa­nie żywności itp.? Czy są problemy z higieną osobi­stą, wykonywaniem codziennych czynności, poruszaniem się? Potem następuje okres wielu badań specjalistycznych i dopiero po przeanalizowaniu wszystkich danych można stwierdzić, jakie jest prawdopodobień­stwo, że dana osoba cierpi na chorobę Alzheimera.   Przebieg choroby W pierwszym stadium choroby Al­zheimera podstawowym objawem są trudności w zapamiętywaniu nowych informacji, uczeniu się i podejmowaniu decyzji. Człowiek dotknięty chorobą zapomina, jak się wykonuje proste zadnia, które przez wiele lat nie sprawiały mu żadnych kłopotów, chowa różne rze­czy, po czym szuka “czegoś”, oskarża wszystkich o kradzież itp., ma kłopoty ze zrozumieniem, co się do niego mówi. Etap drugi to pojawienie się trudno­ści przypomnienia sobie wydarzeń i faktów z przeszłości, Do tego dołącza­ją się kłopoty z orientacją: chory wy­chodzi z domu, zapomina, gdzie mie­szka, nie poznaje miejsc, w których wielokrotnie bywał. Zaczyna mieć problemy z ubieraniem się, pojawiają się zaburzenia w procesach myślenia i komunikowaniu się z otoczeniem. Świat i ludzie stają się dla niego coraz bardziej obcy i wrodzy, narasta w nim poczucie lęku i zagrożenia, pojawiają się omamy i urojenia. Traci też kontrolę nad swoimi emocjami i nastrojami. W stadium trzecim występują zaburzenia wszystkich procesów poznawczych i często całkowity zanik i tych umiejętności i nawyków. Chory nie pamięta swojego imienia ani nazwiska, nie wie, gdzie mieszka, nie poznaje najbliższych, zapomina o potrzebach fizjologicznych i higienicznych. Zazwyczaj umiera w pozycji embrionalnej z powodu zapalenia płuc lub odleżyn.   Leczenie Skutecznego leku wciąż brak i uczeni twierdzą że nie pojawi się on wcześniej niż za lat 10 albo więcej. Obecnie wykorzystuje się leki działające na objawy schorzenia a więc antydepresyjne, nasenne i neuroleptyki. Pomagają one w usuwaniu dolegliwości, takich jak pobudzenie, niepokój, lęk, omamy i urojenia, zwiększają świadomą aktywność, poprawiają sen. Od niedawna dostępne są w Polsce dwa leki „neuro-ochronne”: Aricept i Exelon, które mają nie dopuszczać do obniżenia poziomu acetylochiny, substancji chemicznej mózgu, która bierze udział w komunikacji między komórkami nerwowymi, a której cierpiący na Alzheimera mają zbyt mało. Leki te odsuwają otępienie umysłowe nawet na wiele miesięcy. Oprócz leków

Ten artykuł przeczytasz do końca tylko z aktywną subskrypcją cyfrową.
Aby uzyskać dostęp, należy zakupić jeden z dostępnych pakietów:
Dostęp na 1 miesiąc do archiwum Przeglądu lub Dostęp na 12 miesięcy do archiwum Przeglądu
Porównaj dostępne pakiety
Wydanie: 05/2000, 2000

Kategorie: Zdrowie