14/2021
Felietony {id:10, pr.90}
Realna pandemia i pozorne państwo {id:120548}
Do zatrzymania pandemii konieczne są rozliczne ograniczenia narzucone przez rząd, a z drugiej strony potrzebna jest dyscyplina społeczna. Są ludzie z natury odrzucający wszelkie zakazy i obowiązujące w społeczeństwie normy. Dawniej nazywano ich psychopatami. Dziś, aby nikogo nie urazić, mówi się o nich delikatniej: że są „aspołeczni” lub, mocniej, „antyspołeczni”. Stanowią oni, jak wynika z badań, jedynie ok. 7% populacji. [...]
Czytajmy Walickiego {id:120501}
Na święta mamy dla Czytelników jeszcze ekstraprezent. W ekspresowym tempie wydaliśmy książkę, która jest testamentem politycznym prof. Andrzeja Walickiego. Są w niej teksty tego giganta myśli, jednego z największych uczonych z przełomu XX i XXI w. A także człowieka bliskiego naszej redakcji i wielu naszym autorom. Był dla nas intelektualną busolą i autorytetem. Mogliśmy czerpać z jego wiedzy o historii [...]
Krople i skała {id:120664}
Jak ja zazdroszczę pisarzowi Jakubowi Żulczykowi – ma proces, bo napisał, że Duda jest debilem. Zdobył już nawet międzynarodową sławę, mówią o nim w zagranicznych mediach. Ja pisałem o wiele gorsze rzeczy o Dudzie. I nic. A przecież taka afera to dla literata świetna reklama, też promocja jego książek. Ale jest problem, Duda nie jest debilem. Dosyć sprawnie myśli. Z [...]
Kultura niesforna {id:120661}
Alergia; co myśli się zbiorą, kichnięcie je rozgania, tak to już zawsze wiosna mi się wszczyna. Tytułem usprawiedliwienia o tym wspominam, bo dystrakcja wpływa na formę tekstów: rwaną, wymiętą i porozrzucaną jak chusteczki higieniczne wokół mnie. Nie ma co się wysilać na spojenie, uspójnianie, mógłbym od tego dostać zapalenia spojówek, i tak podrażnionych światłem; płaczę, jak to piszę. Płaczę ze [...]
Pan Matula {id:120669}
Nie wiem, czy ktoś w Łodzi pamięta jeszcze Władysława Matulę. Ten przedwojenny działacz PPS, więzień hitlerowskiego obozu Gross Rosen, po wojnie prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego okręgu łódzkiego i współzałożyciel łódzkiego oddziału Towarzystwa Szkoły Świeckiej, był przyjacielem, a (zważywszy różnicę wieku) zapewne i mentorem mojego dziadka, Jakuba Bytnara. Dziadek rozstał się z babcią w roku 1935, założył nową rodzinę i pozostał [...]
Kto mu to powie, debile? {id:120550}
Całkowicie przypadkowo i w niezawiniony sposób wpadł w nasze ręce stenogram rozmów najbliższych współpracowników prezydenta Andrzeja Dudy. Otóż grupa ministrów (i sekretarzy stanu) zastanawia się, jak poinformować szefa o tym, że ujawnienie przez pisarza Jakuba Żulczyka faktu wszczęcia śledztwa w sprawie jego wpisu na Facebooku obrażającego polskiego prezydenta (Żulczyk, w czasie kiedy Andrzej Duda wypatrywał nienadchodzącego zwycięstwa Donalda Trumpa i [...]
Kraj {id:1, pr.88}
Dekalog, jak sobie radzić ze zmęczeniem pandemią {id:120606}
Na przebieg pandemii nie mamy wpływu. Ale możemy mieć wpływ na swoje zdrowie fizyczne i psychiczne Boimy się: o zdrowie swoje i bliskich, utraty pracy i braku środków do życia. Denerwuje nas przedłużająca się izolacja gospodarcza i społeczna, eskalują konflikty w domach. To wszystko nie sprzyja ani zdrowiu psychicznemu, ani fizycznemu. Tymczasem od lat 70. XX w. dzięki raportowi Marca [...]
W marszu dobrze się myśli {id:120594}
Ekstremalna Droga Krzyżowa to kilkadziesiąt kilometrów pokonywania słabości Piątkowy wieczór pod murami klasztoru. Od wody wieje chłodem, światło księżyca odbija się na czarnej tafli Jeziora Mogileńskiego. Z głośnika na zewnątrz płyną słowa pieśni. Nagle w bramie pojawia się spóźniony na mszę uczestnik drogi. Poznać go po lampce na czole i sporym plecaku dociążonym butelką wody. Po nim nadchodzi uczestniczka w [...]
Człowiek z ołtarza {id:120590}
Władysław Ślazyk, zakrystian kościoła Mariackiego, samotnie wychował 20 dzieci pochodzących z biednych rodzin Pięć lat trwała zakończona kilka tygodni temu konserwacja ołtarza Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie, dzieła nieprawdopodobnie pięknego, wysokiego na 13 m, a szerokiego na 11 m. Przez 12 lat, od 1477 do 1489 r., przybyły z Norymbergi Wit Stwosz w drzewie lipowym wyrzeźbił ponad 200 [...]
Wóz w wodzie {id:120647}
Jak wyjść z tonącego samochodu Niedawna tragedia w Dziwnowie zmusza do refleksji nad szczególnym rodzajem zdarzeń, które klasyfikuje się jako wypadki drogowe, ale faktycznie są wypadkami w wodzie. Kierująca pojazdem z niewiadomych przyczyn nagle skręciła i wjechała w lukę pomiędzy kutrami zacumowanymi na Zalewie Kamieńskim. Rozpędzony samochód zatonął w odległości 10 m od brzegu, nikt z czteroosobowej rodziny nie wydostał [...]
Plusy dodatnie i plusy ujemne {id:120483}
Autorzy artykułu, dawni i obecni pracownicy Ministerstwa Spraw Zagranicznych w centrali i na placówkach, byli regularnie oceniani, według różnych kryteriów, przez ministrów, dyrektorów departamentów, ambasadorów czy innych bezpośrednich przełożonych. Teraz postanowili ocenić swoich najwyższych szefów, czyli ministrów. – Wybraliśmy, arbitralnie, kryteria oceny ministrów. Arbitralnie, bo przecież ani dyrektor generalny służby zagranicznej, ani dyrektor Biura Spraw Osobowych też z nami nie [...]
Staram się robić to, co potrafię najlepiej {id:120521}
Tylko w marcu wykonaliśmy tyle wszczepień implantów, co wszystkie amerykańskie ośrodki w ciągu roku Prof. Henryk Skarżyński – dyrektor Światowego Centrum Słuchu oraz Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach Czy widział już pan swoją książkę? – Tak. Jestem zdziwiony, że udało mi się tak szybko, bo w ciągu zaledwie trzech miesięcy, przekształcić coś, co pisałem przez kilka lat. Mam [...]
Zabytki w ogniu {id:120498}
Wszyscy w Zakopanem wiedzieli, że pensjonat Chata spłonie, nie znano tylko daty To, że pożar strawi zabytkowy budynek pensjonatu Chata przy ul. Witkiewicza 19b w Zakopanem, z pięknym widokiem na Tatry, było jasne jak słońce, nikt tylko nie znał daty. Dwa lata temu zamieściliśmy w PRZEGLĄDZIE (nr 9/2019) zdjęcie tego domu z podpisem: „Rozbiórka Chaty została wstrzymana, tylko czy ktoś [...]
Moje zdanie odrębne {id:120492}
Ten ranking przygotowało dwóch dyplomatów przez lata pracujących w MSZ, na różnych stanowiskach w centrali i za granicą. Czasami bliżej, czasami dalej od ministra, ale zawsze wystarczająco blisko. Podpisali się pseudonimami, tłumacząc, że tak będzie lepiej. Rozumiem tę decyzję. Ale to z kolei zmusza mnie do dodania kilku zdań. Pisuję o MSZ od lat, więc dla wielu czytelników byłoby oczywiste, [...]
Łowiectwo – zabójczy biznes {id:120525}
Polowania nie mają żadnego pozytywnego wpływu na populację ptaków, środowisko, gospodarkę i zdrowie Adam Zbyryt – biolog i ornitolog z Uniwersytetu w Białymstoku, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków i koalicji Niech Żyją! Na liście zwierząt łownych znajduje się 13 gatunków ptaków. Wiadomo, które najczęściej padają ofiarą myśliwych? – Tak, takie statystyki prowadzą zarządcy obwodów łowieckich PZŁ. Według danych z [...]
Polska fascynująca, bo zwykła i przeciętna {id:120495}
Kiedy patrzę na Polskę z Ameryki, widzę kraj, który nie jest bohaterem, ale nie jest też najgorszym miejscem na ziemi Brian Porter-Szűcs – historyk Uniwersytetu w Michigan, autor wydanej właśnie książki „Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii” Uprawia pan zawód wysokiego ryzyka, czyli jest pan historykiem i na dodatek zajmuje się Polską. – Tak. W Polsce można dzisiaj za [...]
Dlaczego nie staliśmy się Kuwejtem {id:120650}
Zamykamy kopalnie, ceny energii elektrycznej idą w górę, a Polska beztrosko marnuje swoje szanse „Ceny prądu: Rachunki wzrosną w 2021 r.”, „Wyższe stawki i opłata mocowa”, „Ceny energii 2021. Na pewno będzie drożej”, to garść doniesień prasowych z grudnia zwiastujących podwyżkę rachunków za prąd dla gospodarstw domowych i przemysłu. Jedną z przyczyn podwyżek był wzrost opłat za emisję dwutlenku węgla [...]
Historia {id:6, pr.86}
Historia nigdy nie jest czarno-biała {id:120478}
Dlaczego ludzie Polski Podziemnej budowali PRL Polityka historyczna lansowana w III RP przedstawia czarno-biały obraz państwa polskiego z lat 1944/1945-1989, odmawiając przy tym temu państwu polskości. Zgodnie z tą wizją środowiska Polski Podziemnej i II RP były w całości przeciw powojennej władzy – jako „żołnierze wyklęci” i ofiary terroru stalinowskiego. Posunięto się zresztą dalej – stworzono zupełnie nieprawdziwy obraz całego [...]
Sylwetki {id:2842, pr.84}
15 lat bez Lema {id:120528}
Przez cztery lata publikował w PRZEGLĄDZIE swoje felietony 15 lat temu, 27 marca 2006 r., zmarł Stanisław Lem, pisarz science fiction, filozof, futurolog, jeden z najwybitniejszych wizjonerów XX w. W PRZEGLĄDZIE pisał o sprawach aktualnych, ale też o kwestiach najważniejszych – naturze człowieka, bezinteresownym złu, jakie nasz gatunek wyrządza, wykorzystywaniu nowych technologii w haniebny sposób, postępującej demoralizacji. Przypominamy kilka Jego [...]
Świat {id:3, pr.80}
Pytania graniczne {id:120658}
Frontex staje się kluczową instytucją unijną – i coraz bardziej krytykowaną O sytuacji na zewnętrznych granicach Wspólnoty trudno rozmawiać bez wspomnienia o wszechobecnej polaryzacji w tym temacie. Aktywiści związani z ruchami na rzecz praw migrantów z reguły stwierdzają, że umundurowani przedstawiciele Brukseli robią tam więcej złego niż dobrego. Niektórzy, patrzący na sprawę bardziej radykalnie, mówią wręcz, że Frontex jest instytucją [...]
Pielgrzymi jeszcze poczekają {id:120655}
Rząd Izraela w walce z pandemią zdecydował się na niemal całkowite zamknięcie na obcokrajowców Święta wielkanocne to kolejny sezon pielgrzymkowy, podczas którego ulice w Jerozolimie będą świecić pustkami, choć zwykle w tym okresie trudno się przecisnąć między ludźmi zgromadzonymi w murach Starego Miasta. Jerozolima jest niemal cały rok pełna, ale właśnie wiosną chrześcijanie tłumnie przybywają do miasta, by modlić się [...]
Kultura {id:4, pr.76}
W pandemii wszyscy tęsknimy za tym samym {id:120545}
Zawsze chodzi o drugiego człowieka, o jego brak albo przesyt Izabela Chamczyk – malarka, performerka, artystka wizualna, reżyserka filmu „Brak” diagnozującego nasze lęki w pandemii Czego nam najbardziej brakuje w czasie pandemii? – Przede wszystkim drugiego człowieka. Ludziom brakuje innych ludzi, brakuje nam nas. Różnie to nazywamy, mówimy o tęsknocie za tłumem, spotkaniem, dotykiem, wyjazdami, bo podczas nich też spotykamy [...]
Sport {id:323, pr.66}
Luksusowy kapitan biało-czerwonych {id:120542}
Gdyby każdy piłkarz rozwinął się podobnie jak Lewandowski, futbol byłby szalony Robert Lewandowski, uznany za najlepszego piłkarza świata 2020 r., korzysta ze swojego statusu pełnymi garściami. Sukcesy na boisku to solidna podstawa licznych biznesów. Wraz z żoną Anną z powodzeniem odgrywają rolę duetu celebrytów z wysokiej półki. Futbolową pasję RL9 uzupełnia zamiłowaniem do zegarków i samochodów. Słowem, reprezentacja ma luksusowego [...]
Przegląd związkowy {id:3384, pr.60}
Klin na warsztacie {id:120652}
Im wyższe zarobki, tym niższa danina. Kuriozum? Nie, polska rzeczywistość Dwie rzeczy są pewne – śmierć i podatki. W Polsce mamy dwie stawki podatkowe: 17 i 32%, ale jeżeli do tego dołożymy składki na NFZ i ZUS, to danina pracownika, który ma płacę minimalną – obecnie 2,8 tys. zł brutto – sięgnie 40%. Tymczasem danina samozatrudnionego, który zarabia kilkadziesiąt tysięcy [...]
Aktualne {id:5660, pr.}
Czeski łącznik {id:171730}
Od roku przynajmniej, a pewnie i dłużej, mówi się w MSZ, że Andrzej Papierz, obecny dyrektor generalny, wymyślił sobie stanowisko ambasadora RP w Pradze jako odpoczynek po latach burzliwej kariery. Albo Budapeszt. W MSZ obie placówki są cenione. Z kilku powodów. Po pierwsze, to przyjazne do zamieszkania miasta. Oferujące, co w przypadku Papierza ma sporą wartość, miłe knajpeczki i inne [...]
Mój najbardziej udany żart primaaprilisowy to… {id:171624}
Mój najbardziej udany żart primaaprilisowy to... Krzysztof Daukszewicz, satyryk, poeta i piosenkarz To był rok 1976 albo 1977. Mieliśmy koleżankę, którą naprawdę lubiliśmy, a która dosyć biedowała i cały czas płakała, że ma fatalnie pomalowaną kuchnię. 1 kwietnia wpadłem do niej do pracy, żeby mi pożyczyła klucze od swojego domu, bo coś w nim zostawiłem. Następnie polecieliśmy z kolegą i [...]
Pytanie Tygodnia {id:591, pr.}
Mój najbardziej udany żart primaaprilisowy to… {id:171624}
Mój najbardziej udany żart primaaprilisowy to... Krzysztof Daukszewicz, satyryk, poeta i piosenkarz To był rok 1976 albo 1977. Mieliśmy koleżankę, którą naprawdę lubiliśmy, a która dosyć biedowała i cały czas płakała, że ma fatalnie pomalowaną kuchnię. 1 kwietnia wpadłem do niej do pracy, żeby mi pożyczyła klucze od swojego domu, bo coś w nim zostawiłem. Następnie polecieliśmy z kolegą i [...]
Wywiady {id:2, pr.}
Staram się robić to, co potrafię najlepiej {id:120521}
Tylko w marcu wykonaliśmy tyle wszczepień implantów, co wszystkie amerykańskie ośrodki w ciągu roku Prof. Henryk Skarżyński – dyrektor Światowego Centrum Słuchu oraz Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach Czy widział już pan swoją książkę? – Tak. Jestem zdziwiony, że udało mi się tak szybko, bo w ciągu zaledwie trzech miesięcy, przekształcić coś, co pisałem przez kilka lat. Mam [...]
Łowiectwo – zabójczy biznes {id:120525}
Polowania nie mają żadnego pozytywnego wpływu na populację ptaków, środowisko, gospodarkę i zdrowie Adam Zbyryt – biolog i ornitolog z Uniwersytetu w Białymstoku, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków i koalicji Niech Żyją! Na liście zwierząt łownych znajduje się 13 gatunków ptaków. Wiadomo, które najczęściej padają ofiarą myśliwych? – Tak, takie statystyki prowadzą zarządcy obwodów łowieckich PZŁ. Według danych z [...]
Polska fascynująca, bo zwykła i przeciętna {id:120495}
Kiedy patrzę na Polskę z Ameryki, widzę kraj, który nie jest bohaterem, ale nie jest też najgorszym miejscem na ziemi Brian Porter-Szűcs – historyk Uniwersytetu w Michigan, autor wydanej właśnie książki „Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii” Uprawia pan zawód wysokiego ryzyka, czyli jest pan historykiem i na dodatek zajmuje się Polską. – Tak. W Polsce można dzisiaj za [...]
Przebłyski {id:19, pr.}
Prezes bogaty i skromny {id:120468}
Ta firma to samograj. Automaty, gry liczbowe, loterie, kasyno internetowe. Totalizator Sportowy skubie graczy na wiele sposobów. Jest złotym sezamem dla kolejnych rządów. A dla dojnej zmiany szczególnie. Olgierd Cieślik, prezes Totalizatora Sportowego, chwali się, że w 2020 r. polski sport dostał rekordowe 827 mln zł. Piękna kwota. Ale przecież to tylko niewielki procent z zysku, na który złożyły się [...]
Huta Łabędy pod butem Solidarności {id:120464}
Co się dzieje w Hucie Łabędy? Jej właściciel to państwowy Węglokoks. A na końcu łańcucha pokarmowego jest Ministerstwo Aktywów Państwowych z Jackiem Sasinem w roli wisienki. Osławiony organizator niewyborów prezydenckich scedował zarządzanie Hutą Łabędy na tamtejszy związek NSZZ Solidarność. Niby w hucie jest zarząd, ale i tak rządzi Czesław Ryś, szef Solidarności. A przynajmniej próbuje. Naciska na zarząd, by jego [...]
Szczerski i Czaputowicz w roli „dyplomatów” {id:120465}
Im większa niemota, tym uporczywiej czepia się państwowego cycka. Krzysztofowi Szczerskiemu z kancelarii Dudy robotę taką, jak lubi, czyli dużo zarobić, a nie narobić się, próbowali załatwić najwięksi spece od wciskania kitu. I nie dali rady. W całej Unii szlaban. Ale od czego są kolesie z dojnej zmiany? Szczerski wyżebrał sobie posadę ambasadora (stałego przedstawiciela RP) przy ONZ. I pojedzie [...]
Żydówka właścicielką kościoła {id:120467}
Taki numer to tylko nad Wisłą. Tygodnik „Nie” opisał historię jedynej na świecie Żydówki, która jest właścicielką kościoła katolickiego. Ann Drillich jest po rodzicach właścicielką działki w Tarnowie, na której ks. Aleksander Dychtoń, proboszcz parafii pw. Matki Bożej Szkaplerznej, postawił w latach 80. świątynię z parkingiem. Przekręt na żywca z udziałem miejscowego Polaka, który tak pojmował reprezentowanie interesów pani Drillich [...]
Z dnia na dzień {id:15782, pr.}
Prezes bogaty i skromny {id:120468}
Ta firma to samograj. Automaty, gry liczbowe, loterie, kasyno internetowe. Totalizator Sportowy skubie graczy na wiele sposobów. Jest złotym sezamem dla kolejnych rządów. A dla dojnej zmiany szczególnie. Olgierd Cieślik, prezes Totalizatora Sportowego, chwali się, że w 2020 r. polski sport dostał rekordowe 827 mln zł. Piękna kwota. Ale przecież to tylko niewielki procent z zysku, na który złożyły się [...]
Huta Łabędy pod butem Solidarności {id:120464}
Co się dzieje w Hucie Łabędy? Jej właściciel to państwowy Węglokoks. A na końcu łańcucha pokarmowego jest Ministerstwo Aktywów Państwowych z Jackiem Sasinem w roli wisienki. Osławiony organizator niewyborów prezydenckich scedował zarządzanie Hutą Łabędy na tamtejszy związek NSZZ Solidarność. Niby w hucie jest zarząd, ale i tak rządzi Czesław Ryś, szef Solidarności. A przynajmniej próbuje. Naciska na zarząd, by jego [...]
Szczerski i Czaputowicz w roli „dyplomatów” {id:120465}
Im większa niemota, tym uporczywiej czepia się państwowego cycka. Krzysztofowi Szczerskiemu z kancelarii Dudy robotę taką, jak lubi, czyli dużo zarobić, a nie narobić się, próbowali załatwić najwięksi spece od wciskania kitu. I nie dali rady. W całej Unii szlaban. Ale od czego są kolesie z dojnej zmiany? Szczerski wyżebrał sobie posadę ambasadora (stałego przedstawiciela RP) przy ONZ. I pojedzie [...]
Żydówka właścicielką kościoła {id:120467}
Taki numer to tylko nad Wisłą. Tygodnik „Nie” opisał historię jedynej na świecie Żydówki, która jest właścicielką kościoła katolickiego. Ann Drillich jest po rodzicach właścicielką działki w Tarnowie, na której ks. Aleksander Dychtoń, proboszcz parafii pw. Matki Bożej Szkaplerznej, postawił w latach 80. świątynię z parkingiem. Przekręt na żywca z udziałem miejscowego Polaka, który tak pojmował reprezentowanie interesów pani Drillich [...]
Od czytelników {id:52, pr.}
Listy od czytelników nr 14/2021 {id:163248}
Mocne metaforyczne wyrazy Każdy użytkownik języka wie, że jeśli ktoś nazwie kogoś debilem, nie oznacza to kwalifikacji psychiatrycznej, tylko stwierdzenie uszczuplonej pod jakimś względem sprawności umysłowej, tak jak nazwanie kogoś pasożytem nie znaczy, że ten ktoś żywi się czyimś ciałem. Co zaś do sprawności, to gdyby ktoś, będąc głową państwa, w rozmowie ze swoim partnerem o Unii Europejskiej żalił się, [...]
Kronika Dobrej Zmiany {id:5326, pr.}
Czeski łącznik {id:171730}
Od roku przynajmniej, a pewnie i dłużej, mówi się w MSZ, że Andrzej Papierz, obecny dyrektor generalny, wymyślił sobie stanowisko ambasadora RP w Pradze jako odpoczynek po latach burzliwej kariery. Albo Budapeszt. W MSZ obie placówki są cenione. Z kilku powodów. Po pierwsze, to przyjazne do zamieszkania miasta. Oferujące, co w przypadku Papierza ma sporą wartość, miłe knajpeczki i inne [...]
Zamknij oknoCzekaj, trwa ładowanie!
To może potrwać sekundę lub dwie.